خبرگزاری شبستان

در زمان عثمان بن عفان، مسجد که از درخت نخل ساخته بود تبدیل به سنگ شد و در زمان «عمر بن عبدالعزیز» خلیفه اموی برای این مسجد، مناره ساخته شد و این نخستین مناره در تاریخ مسجد قبا است. «فهد بن عبدالعزیز» در زمان خود دستور بازسازی این مسجد را صادر کرد و به این ترتیب ساختمان قدیمی آن تخریب شد و ظرفیت آن به 25 هزار نمازگزار رسید. خبرگزاری شبستان، جهان اسلام: مسجد قبا در چهار کیلومتری مسجدالنبی(ص) و در مسیر بین مکه مکرمه و مدینه منوره قرار دارد و در جنوب این شهر واقع شده است. این آیه اشاره به این نکته دارد که این مسجد از روز نخست بر پایه تقوا ساخته شده است و برای همین سزاوار است که پیامبر اکرم(ص) در این مسجد نماز بخواند.

مسجد قبا، نخستین مسجد در تاریخ اسلام است که زائران بیت الله الحرام  هرساله هنگام تشرف به سرزمین وحی، از این مسجد بازدید می کنند. در دوره های دیگر نیز این مسجد مورد مرمت قرار گرفته است و در سال 1388 هجری قمری دیوارهای این مسجد با حفظ معماری اسلامی خاص خود مرمت شد. این مسجد در سال اول هجری، توسط  پیامبر اسلام به پیشنهاد «عمار یاسر» یا به تقاضای ساکنان محل در قبا بنا شده است. مسجد قبا در ابتدا بنایی ساده بود و سه در داشته و با توسعه این مسجد درهای آن در زمان «عمر بن خطاب» به 6 در رسید. نقل شده است که پیامبر اکرم(ص) خود شخصا برای ساخت این مسجد کار می‌ کرد و خشت‌ها را حمل و تعبیه می ‌کرد.

این آیه در برابر مسجد ضرار نازل شد که برخلاف مسجد قبا، مسجد «ضرار» بر پایه نفاق و اختلاف بنا شده بود. به سبب نزول این آیه در شأن مسجد قبا، در آن زمان ، مسجد یاد شده را به نام «مسجد التقوی» می‌شناختند. این مسجد هم اکنون دارای چهار مناره  و 19 در است و مساحت کلی آن 13 هزار و 500 متر مربع می رسد. نخستین سنگ بنای این مسجد توسط حضرت محمد (ص) پس از مهاجرت او از مکه به مدینه گذاشته شد. لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَی التَّقْوی مِنْ أَوَّلِ یَوْم أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ. مسجد قبا در میان مساجد مدینه منوره از نظر مساحت و فضیلت در رتبه دوم قرار دارد. همچنین، عثمان بن عفان این مکان را تجدید بنا کرد و به مساحت آن اضافه کرد.

پس از آن که رسول خدا صلي الله عليه وآله به قبا آمدند، چند روزي در آنجا توقف کرده و آنگاه که خانواده آن حضرت همراه علي بن ابي طالب عليه السلام به ايشان پيوستند، راهيِ محلّ اصلي يثرب; يعني جايي که امروزه مسجدالنبي صلي الله عليه وآله قرار دارد،شدند. مردم اين منطقه، که به نام طايفه بنو عمرو بن عوف شناخته مي شدند، به دليل واقع شدن قبا در جنوب شهر مدينه و در واقع سر راه مکه به مدينه، نخستين استقبال کنندگان از مهاجرين و نيز شخص رسول خداصلي الله عليه وآله در وقت هجرت بودند. عمربن عبدالعزيز در آخرين دهه قرن اول هجري، به دستور وليد بناي اوليه مسجد قبا را خراب کرد و از نو بنايي استوار برپا ساخت و براي آن رواق هايي نيز افزود.

تا پيش از توسعه سال 1406 قمري، خانه سعدبن خَيْثمه به صورت مستقل وجود داشته و طي چهارده قرن، زائران قبا، به آن خانه نيز وارد شده و در آن نماز مي خواندند. رسول خدا صلي الله عليه وآله بعدها نيز که در مرکز مدينه ساکن شد، هر هفته، گاه روزهاي شنبه و گاه دوشنبه به قبا مي آمد و در اين مسجد نماز مي گزارد. منطقه قبا در فاصله شش کيلومتري جنوب مسجدالنبي صلي الله عليه وآله واقع است و از نقاط خوش آب و هوا و از مناطق زراعي و پر آب اطراف مدينه به شمار مي آيد. مساحت تقريبي آن و بناهاي جانبي مربوط به آن، در محدوده اي به مساحت 13500 متر مربع مي باشد که بر اساس محاسبات معماران آن، جاي بيست هزار نمازگزار را دارد.

اين آيه اشاره به اين نکته دارد که اين مسجد از روز نخست بر پايه تقوا ساخته شد و لذا سزاوار است تا رسول خداصلي الله عليه وآله در اين مسجد نماز بگزارد. اين آيه در کنار آياتي که اشاره به اقدام منافقان در ساختن مسجد ضرار دارد، در سوره توبه آمده و مربوط به سال نُهم هجري، اندکي پيش از جنگ تبوک است. بناي جديد آن، که در 26 صفر سال 1406 قمري به پايان رسيد، در شکل معماري جديدخود، يکي از مهم ترين و زيباترين مساجدي است که در مدينه منوره قرار دارد. بايد اين نکته را نيز افزود که دست کم نيمي از ساکنان اصلي منطقه قبا از شيعيان بوده اند که هنوز نيز مراکز متعدد کوچکي براي اقامه نماز دارند.

elliottpmgat.blogdosaga.com